‘Belangrijk is een positieve grondhouding’

Als nieuwkomer binnen het bedrijf ontwikkelde ze samen met collega’s de blauwe kaart, een meldingssysteem van onveilige situaties. Het idee erachter is het positief beïnvloeden van het gedrag en het creëren van een ‘sociaalveilige’ cultuur waarin veiligheid op de werkvloer wordt gedragen door zowel management als personeel.

Bewust maken
‘Bij de invoering in 2014 van het Behaviour Based Safety-systeem leefde bij de 35 medewerkers het gevoel van ‘het gaat toch goed zo’. Ook vroegen ze zich af of er echt iets met meldingen zou worden gedaan. Niemand wilde zijn collega’s bovendien afvallen. Ook het volgen van speciale trainingen en het invullen van hele rapportages leverde bezwaar op.

We realiseerden ons dat áls we iets wilden veranderen, we dat op een positieve manier moesten doen. We besloten mensen bewust te maken van veiligheid door hen te vragen wat er in een aantal gevallen had kúnnen gebeuren aan de hand van genoemde kaart. Dat kan soms confronterend zijn, maar soms moet je mensen een beetje wakker schudden.’

Lef en volharding
In de golfkartonsheetplant van DS Smith Packaging in Almelo hangen sinds die tijd bij alle machines blauwe kaarten voor ‘OE-DAT-GING-NET-GOED-MELDINGEN’. Daarop kunnen medewerkers - vrijwillig, anoniem en kort en krachtig - melden wat er net goed en dus: bijna mis ging.

‘Dat vraagt lef van medewerkers. Voor het management betekende het consistent zijn in onze boodschap. We leven als het ware met z’n allen van de productie hier, maar ook van veiligheid. Niemand wil ongevallen. We gaan dus ook niet op zoek naar schuldigen en vertalen consequent alle grote en kleine bijna-ongevallen of onveilige situaties naar oplossingen. Er is een open dialoog over veilig handelen, waarbij de nadruk ligt op wat er goed ging. We geven complimenten aan degene die veilig handelt, we spreken van bestendiging van gewenst gedrag, of aan degene die een onveilige situatie meldt. In de praktijk gebeurt dat namelijk nooit anoniem.’

Voorbeelden
Heeft ze ook voorbeelden van meldingen? ‘Een eenvoudig voorbeeld zijn de deuren. Het gebeurde wel eens dat er een tussendeur openzwaaide en dat iemand aan de andere kant die deur tegen zich aan kreeg. We hebben daarna raampjes in alle deuren laten aanbrengen.

Soms bedenken medewerkers zelf oplossingen, denk aan andere werkmethoden of aan aanpassing van de situatie op of rond het werk. Dat kan heel eenvoudig door bijvoorbeeld op een andere plaats te gaan zitten als een stroomkabel struikelgevaar oplevert. Dat was eens het geval bij lijmwerkzaamheden. Iemand had een karretje naast zich neergezet met het lijmpistool. Vroeger werd er misschien gemopperd. Nu spreken medewerkers elkaar op onveilige situaties aan en lossen ze het op.

Belangrijk is positief te blijven en niet te denken in termen van schuld, dan slaan mensen dicht. We leveren maatwerk, dus de werkzaamheden variëren dagelijks. Ons uitgangspunt is: als de oplossing maar veilig is.’